Preventie met Gezag

Preventie met Gezag en het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid

Sinds 2022 is Preventie met Gezag onderdeel van de integrale aanpak in de 20 NPLV-gebieden. De ministeries van Justitie en Veiligheid (JenV) en Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) werken samen met de NPLV-gebieden aan de verdere versterking van de samenhang tussen de programma’s.

Verbinding zorg- en veiligheidsdomein

Binnen de gebiedsgerichte NPLV-aanpak wordt actief samengewerkt tussen zorg- en veiligheidsketens. De lokale allianties, waar de betreffende burgemeester voorzitter van is, werken samen met partners zoals de politie, het Openbaar Ministerie (OM), de Raad voor de rechtsspraak, de Raad voor de Kinderbescherming, Reclassering Nederland en jeugdreclasseringsorganisaties

Preventie met Gezag wordt binnen de NPLV-gebieden concreet toegepast via lokale maatregelen die domeinen verbinden, vroegsignalering versterken en jongeren perspectief bieden. Deze voorbeelden laten zien hoe Preventie met Gezag in de NPLV-gebieden onderdeel is van de bredere gebiedsgerichte aanpak.

Versterking preventie in de wijk

Preventie met Gezag richt zich in de NPLV-gebieden op het vroegsignaleren van problemen en het voorkomen dat jongeren doorgroeien in een criminele carrière. Gebieden benutten hun kennis van de wijk om passende interventies in te zetten, afgestemd op lokale problematiek.

Dat gebeurt op school, op straat, thuis en in de digitale wereld. Het hebben van werk of een opleiding zijn belangrijke beschermende factoren; het hebben van schulden of het gebrek aan een startkwalificatie zijn risicofactoren. Enkele voorbeelden:

Nieuwe bestemming crimineel geld en goederen

Het NPLV onderzoekt hoe afgepakt geld en goederen van criminelen kunnen worden ingezet voor maatschappelijke doelen. Zo is in dit kader leerwerkplaats De Steigers in Schiedam geopend in 2023, een ontmoetingsplek voor jongeren. De stichting werkt samen met onder meer bedrijven, de politie en scholen.

Praktijkvoorbeeld: Nieuw leven voor 'crimineel' gereedschap in Dordt-West

Het Openbaar Ministerie (OM) toont graag aan dat misdaad niet loont. Daarom schonk het 19 juni 2025 een grote hoeveelheid door criminelen gebruikt gereedschap aan het Da Vinci College en Bouwmensen. Mbo-leerlingen van de techniekopleiding kunnen de slijptollen, doppensets, schroevendraaiers, nijptangen en andere spullen om mee te klussen goed gebruiken.

"Het gereedschap is gebruikt om drugs uit containers te halen", vertelt Margot van den Hooven van het OM. Als inbeslaggenomen goederen van grote waarde zijn, gaat de opbrengst naar de staatskas. Als de waarde niet zo groot is, probeert het OM steeds vaker om spullen een tweede leven te geven.

"Onze leerlingen werken bij bouwbedrijven. Zij gebruiken dit soort gereedschap dagelijks", zegt Leo Tuk van het Da Vinci College. Hij nam het gereedschap in ontvangst samen met Erwin Smaal, begeleider bij Bouwmensen. Bij het techniekonderwijs werken de organisaties samen. De schenking kwam tot stand na bemiddeling door het Nationaal Programma Dordt West.

Verkenning Monitor Preventie met Gezag door CBS

Het ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV) heeft aan het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) gevraagd om voor het programma Preventie met gezag gegevens samen te stellen die inzicht geven in de criminaliteitsproblematiek onder jongeren in 27 gebieden. Deze monitor helpt bij het in kaart brengen van de effecten van de aanpak en vormt input voor verdere beleidsontwikkeling.

Meer informatie over Preventie met Gezag vind je op rijksoverheid.nl/preventiemetgezag