In een aantal gebieden in Nederlandse steden staan de leefbaarheid en veiligheid onder druk. Problemen als werkloosheid, armoede, onderwijsachterstanden, woonproblematiek en een slechte gezondheid stapelen zich in deze gebieden op. Veel mensen kampen met een combinatie van problemen. Ze leven bijvoorbeeld van een uitkering, hebben schulden, wonen in een woning met een slecht energielabel en hebben (jeugd)zorg nodig.
Daarom startte het kabinet in 2022 het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV). Doel is een verbetering van de leefbaarheid en veiligheid van 20 kwetsbare gebieden. Samen met 6 ministeries, 19 gemeenten, bewoners en lokale partners werken we aan meer leefbaarheid en veiligheid in 20 kwetsbare gebieden. Dat gebeurt in lokale allianties onder leiding van burgemeesters. Lees meer over de governance.
Het NPLV is er ook voor andere kwetsbare gebieden en wijken in Nederland. We delen onze inzichten rond gebiedsgericht werken aan leefbaarheid en veiligheid. Ook delen we bijvoorbeeld praktijkvoorbeelden en kennis via WijkWijzer, Leefbaarometer en Zicht op wijken.
Actielijnen
Bekijk hieronder de actielijnen van het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid. Onder elke actielijn is een visual te zien. Deze visuals zijn onderaan de pagina ook te downloaden door erop te klikken.
We zorgen voor een integrale aanpak met regie en een solide juridische basis. Dit doen we door een intensieve samenwerking tussen Rijk, gemeenten en partners via een brede regietafel sociaal domein en via bestuurlijke allianties. Per gebied is een programmaplan en uitvoeringsplan ontwikkeld. Daarnaast wordt de Wet bijzondere maatregelen grootstedelijke problematiek geactualiseerd.
Doel van het NPLV is om de leefbaarheid en veiligheid in de 20 kwetsbare gebieden weer op orde te krijgen, de bewoners weer perspectief te bieden en het vertrouwen in de overheid te verbeteren. Dat is hard nodig, want in de 20 kwetsbare gebieden zijn mensen 1,5 tot 2 keer vaker slachtoffer van een high impact crime (hic) zoals inbraak en straatroof. Ook leven mensen 7 jaar korter en 15 jaar minder lang in goede gezondheid. En voelen meer mensen zich weleens onveilig. Zo voelt in Rotterdam Zuid 1 op de 3 mensen zich onveilig tegen 1 op de 7 in Nederland. In de 20 kwetsbare gebieden leeft bijna 60% van de mensen in een sociale huurwoning tegenover 29% in Nederland. Ook leven mensen hier 3 keer vaker van een uitkering. De genoemde cijfers zijn gemiddelden en afgezet tegen de gemiddelde cijfers in Nederland.
We verbeteren slechte woningen en zorgen voor meer gemengde wijken. Hierbij maken we afspraken over herstructurering, het aandeel sociale huurwoningen en de bouw van betaalbare woningen. Ook worden bestaande woningen verduurzaamd.
De verdeling huur-koop in de NPLV-gebieden ten opzichte van Nederland. Koop: 33% in NPLV-gebieden en 57% in Nederland. Particuliere huur: 12% in NPLV-gebieden en 14% in Nederland. Sociale huur: 60% in NPLV-gebieden en 29% in Nederland.
We zorgen dat meer bewoners kunnen meedoen in de samenleving. Via gemeenten en maatschappelijke partners proberen we de vicieuze cirkel in gestapelde problematiek te doorbreken. Bijvoorbeeld door het aanpakken van armoede en schulden, het versterken van scholen en het opleiden van mensen voor kansrijke beroepen in de regio.
Bekijk hieronder hoe de geldstromen voor de SPUK Kansrijke Wijk zijn opgebouwd.
De 256 miljoen euro van het SPUK komt van verschillende partijen. Vanuit VWS komt vanuit Gezonde leefomgeving 7 miljoen. Vanuit integrale gelden komt 33 miljoen. Vanuit BZK (afdeling Governance) komt 30 miljoen. Vanuit SZW komt vanuit Armoede en schulden 17 miljoen, vanuit Veerkracht en weerbaarheid 5 miljoen en vanuit re-integratie 19 miljoen. Vanuit OCW komt vanuit School en omgeving 72 miljoen en vanuit Jonge kind 73 miljoen. Met de SPUK Kansrijke Wijk zetten de NPLV-gebieden extra in op een langere schooldag, opvoedingsondersteuning voor ouders, inrichten programma-organisatie, voorschoolse educatie, bijscholen naar krapteberoepen, begeleiding naar een baan als energiefixer en de digitale weerbaarheid van jongeren.
We vergroten de veiligheid in de wijken door de preventie van jeugdcriminaliteit en het versterken van de veerkracht van jongeren en professionals in het sociaal domein. Ook krijgen afgepakte goederen en middelen een publieke bestemming. Daarbij werken we samen met het programma Preventie met Gezag.
Wil je op de hoogte blijven van de ontwikkelingen van het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV)? Abonneer je op onze nieuwsbrief door een e-mail te sturen naar leefbaarheid@minbzk.nl. Of volg het NPLV op LinkedIn. Bekijk op volkshuisvestingnederland.nl alle eerder verzonden nieuwsbrieven.