Opgave 1: Verloedering

Over de wet

Vanaf 1 juli 2023 is de Wet goed verhuurderschap van kracht. Deze wet geeft gemeenten meer mogelijkheden om ongewenst verhuurgedrag tegen te gaan. Denk aan woondiscriminatie, intimidatie, onredelijke servicekosten en een te hoge borg. Met een verhuurvergunning kunnen bijvoorbeeld aanvullende eisen aan verhuurders worden gesteld, zoals een eerlijke huurprijs en tijdig onderhoud van de woonruimte. Ook zijn er specifieke regels in de wet opgenomen waardoor de huisvesting van arbeidsmigranten wordt verbeterd.

Gemeenten kunnen extra eisen stellen aan verhuurders in gebieden waar dit noodzakelijk is voor het behoud van de leefbaarheid. Het gaat om extra eisen op het gebied van onderhoud en de huurprijs van de huurwoning. Gemeenten kunnen bijvoorbeeld een verhuurvergunning verplicht maken in gebieden waar de leefbaarheid onder druk staat.

Ook voor de verhuur van een verblijfsruimte aan arbeidsmigranten kan de gemeente een verhuurvergunning instellen. Hierbij is het mogelijk dat een derde het pand van de gemeente overneemt, bijvoorbeeld een woningcorporatie.

Ondersteuning en voorbeelden uit de praktijk

Over de Wet goed verhuurderschap zijn de volgende materialen beschikbaar ter ondersteuning:

• Handreiking Wet goed verhuurderschap (VNG)
• Model Verhuurverordening Wet goed verhuurderschap (VNG)
• Nieuwsberichten en praktijkvoorbeelden over Wet goed verhuurderschap (volkshuisvestingnederland.nl) 

Is het uiterlijk van een bestaand bouwwerk in strijd met de redelijke eisen van welstand? Dan kunnen de burgemeester en wethouders verplichten om het uiterlijk aan te passen. Die verplichting wordt opgelegd aan de persoondie bevoegd is om maatregelen te nemen voor aanpassing van een bouwwerk. Het is verplicht om de welstandcriteria op te nemen in het omgevingsplan. De huidige regels over welstand op grond van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht zijn onderdeel van het tijdelijk deel van het omgevingsplan.

Toezicht op welstand van bestaande gebouwen kan via het repressief welstandstoezicht. Bij strijd met de voorschriften rond welstand – een welstandexces – kan de gemeente handhavend optreden. Het gaat bij de welstandstoets om het uiterlijk en de plaatsing van het bouwwerk. Het gaat dus niet om de binnenkant van een gebouw en ook niet om bijkomende aspecten zoals de beplanting van het erf.

Over de wet

Met de wet Victor kan een pand na sluiting versneld in gebruik worden genomen om leefbaarheidsproblemen door langdurige leegstand te voorkomen. Het gaat om overname van het beheer (artikel 13b) of sluiting (artikel 17) van verloederde woningen op basis van gevaar voor de gezondheid of de veiligheid, of bedreiging van de leefbaarheid.

Bij overtreding van de bouwregelgeving geldt: eerst handhaven. Herhaaldelijke overtreding betekent inbeheername. Meer dan herhaald overtreden van de regelgeving betekent (tijdelijke) sluiting. 

De Woningwet maakt het ook mogelijk om een specifiek gebied binnen de gemeente aan te wijzen met een verplichte verhuurvergunning. De gemeente kan extra eisen stellen aan verhuurders voor het onderhoud. Bij gereguleerde zelfstandige huurwoningen kan de gemeente eisen stellen aan de maximale huurprijs van een woning.

Ondersteuning en voorbeelden uit de praktijk

Over deze wet zijn de volgende materialen beschikbaar ter ondersteuning:

• Evaluatie Woningwet in het kort (volkshuisvestingnederland.nl)

De Wwet Bibob staat voor 'Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur'. De wet geeft overheidsinstanties zoals gemeenten de mogelijkheid om de achtergrond te screenen van bedrijven en personen met wie zij zaken doen. Dreigt er een ernstig gevaar dat een vergunning wordt misbruikt? Dan kan de bevoegde overheidsinstantie de aanvraag weigeren,  of de afgegeven vergunning intrekken of voorwaarden verbinden aan de vergunning. Zo wordt De integriteit van de overheid wordt beschermd doordat wordt voorkomen dat de overheid criminele activiteiten faciliteert. Zo wordt  en de concurrentiepositie van bonafide ondernemers beschermd.  

In het kader van de fysieke leefbaarheid zijn er verschillende mogelijkheden om de Wet Bibob in te zetten: 

• Op grond van de Wet goed verhuurderschap kan onder voorwaarden in een lokale verhuurverordening worden opgenomen dat een verhuurvergunning verplicht is om te kunnen verhuren, waarbij de mogelijkheid bestaat om een Bibob-toets te doen.  De wet biedt ook de mogelijkheid tot het verbinden van voorwaarden aan een verhuurvergunning. 

• Op grond van de Huisvestingswet 2014 kan onder voorwaarden in een lokale huisvestingsverordening worden opgenomen dat een huisvestingsvergunning verplicht is om te kunnen bewonen, waarbij de mogelijkheid bestaat om een Bibob-toets te doen.  

• Op grond van de Omgevingswet kan ten aanzien van een aantal omgevingsvergunningen een Bibob-toets worden uitgevoerd, waaronder de vergunningen die betrekking hebben op: 

  • een bouwactiviteit; 

  • een omgevingsplanactiviteit; 

  • een milieubelastende activiteit; 

  • een activiteit waarvoor een omgevingsvergunningsplicht in de waterschapsverordening is opgenomen. 

1. De genoemde voorbeelden van vergunningen waarop de Wet Bibob van toepassing is kunnen worden ingetrokken, geweigerd of er kunnen voorschriften aan verbonden worden, geweigerd of ingetrokken als er een risico bestaat dat de vergunning misbruikt wordt om strafbare feiten mee te plegen. Welke strafbare feiten relevant zijn voor de beoordeling is onder meer afhankelijk van de samenhang van de strafbare feiten met de vergunning. De toepassing van de Wet Bibob is veelal afhankelijk van het lokale Bibob-beleid van een gemeente. 

Over deze wet zijn de volgende materialen beschikbaar ter ondersteuning:

• Documenten Bibob (justis.nl) 
• Factsheet van de Wet Bibob
• Factsheet: de inwerkingtreding van de Omgevingswet en de gevolgen voor de toepassing van de Wet Bibob